انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
پیشگفتار
0
1
FA
محمد
کارآموز
karamouz@ ut.ac.ir
https://www.iwrr.ir/article_16039.html
https://www.iwrr.ir/article_16039_a1a94804a6c7e3c5950e67f23e38f7ba.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
بهینه سازی تخصیص آب در شرایط کم آبی با استفاده از روشهای برنامهریزی غیرخطی، هوش جمعی و الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی)
1
13
FA
مهنوش
مقدسی
دانشجوی دکتری/ دانشکده کشاوزری، دانشگاه تربیت مدرس
m-moghaddasi@araku.ac.ir
سعید
مرید
0000-0002-7024-1657
دانشیار/ دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
morid_sa@modares.ac.ir
شهاب
عراقینژاد
استادیار /دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
با توجه به محدودیت منابع آب، افزایش نیازهای آبی و وقوع خشکسالیهای متناوب، صرفه جوئی در مصرف آب و استفاده کارآمد از آن امری لازم و ضروری است که استفاده از تکنیکهای مناسب بهینه سازی در این خصوص میتواند راهگشا باشد. در این تحقیق، مقایسه تکنیکهای مختلف بهینه سازی برنامه ریزی خطی (NLP)<sup>1</sup>، هوش جمعی (PSO)<sup>2</sup> و الگوریتم ژنتیک (GA)<sup>3</sup> در مدیریت تخصیص آب کشاورزی در شرایط خشکسالی با حداکثر سازی درآمد، هدف قرار داده شده است. بدین منظور دوره خشکسالی سالهای آبی 78-1377 تا 80-1379 در شبکههای آبیاری زاینده رود اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس مدلسازیهای لازم در چهار لایه که سد چادگان، شبکهها، محصولات و دور آبیاری را در برداشت، توسعه یافت. مقایسه نتایج برتری روش NLP و سپس PSO را نشان داد. ضمن اینکه نشان داده شد که این رویکرد تا 36 درصد امکان افزایش درآمد را نسبت به مدیریتهای سنتی دارد.
مدیریت تخصیص,بهینهسازی,برنامهریزی غیرخطی,هوش جمعی,الگوریتم ژنتیک,مدیریت منابع آب در شرایط خشکسالی
https://www.iwrr.ir/article_15700.html
https://www.iwrr.ir/article_15700_d64689fc8268f9f2ab825ee13dff897b.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
شبیهسازی اندرکنش منابع آب با استفاده ازتصاویر ماهوارهای و تکنیک سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)
14
26
FA
غلامرضا
بحرینی
کارشناس ارشد /مهندسی عمران- آب،دانشگاه صنعتی اصفهان
حمیدرضا
صفوی
استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان
hasafavi@cc.iut.ac.ir
مدلسازی اندرکنش منابع آب سطحی و زیرزمینی همواره در بیلانبندی منابع آب از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. این اندرکنش معمولاً به عنوان یک شرط مرزی داخلی در مدلسازی آبهای زیرزمینی در نظر گرفته شده و وضعیت دقیق اندرکنش منابع بر یکدیگر در خلال فرآیند مدلسازی مشخص میگردد. جهت مدلسازی دقیق تلفیقی این دو منبع نیاز به حجم دادههای زیادی است که استفاده از تصاویر ماهوارهای و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی را به عنوان ابزار کمکی لازم مینماید. در این تحقیق، شبیه سازی آبخوان دشت نجفآباد و رودخانه زایندهرود در گذر از آن مد نظر قرار گرفته است. ضمن تدقیق مرزهای حوضه آبریز و آبخوان با استفاده از نقشههای زمینشناسی و نقشههای DEM<sup>1</sup> منطقه و تحلیل و پردازشهای آماری مورد نیاز بر روی دادههای مربوط به حوضه، مدل شبیهسازی تلفیقی جهت محدوده مورد نظر ارائه گردید. با استفاده از تصاویر ماهوارهای و تکنیک سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) افزایش قابلیتهای مدل در شبیهسازی دقیقتر آبخوان و ایجاد پایگاه دادههای مورد نیاز جهت تحلیلهای گستردهتر، مد نظر قرار گرفت. نتایج حاصل از خروجی مدل اندرکنشی واسنجی شده در حالتهای ماندگار و ناماندگار بیانگر نقش اساسی و اهمیت رودخانه زایندهرود در گذر از روی آبخوان و نیز آب برگشتی از سیستمهای آبیاری در تغذیه سفره آب زیرزمینی منطقه میباشد. میزان پارامتر ضخامت بستر که از فاکتورهای اساسی در فرآیند مدلسازی تلفیقی میباشد نیز به صورت متوسط در طول بازه 36 کیلومتری عبور رودخانه از روی آبخوان تعیین و ارائه گردید. همچنین میزان تبادلات جرمی در هر یک از گامهای زمانی محاسباتی و نیز متوسط هر یک از دورههای تنش به صورت مجزا در قالب ورودیها و خروجیهای حوضه تعیین و محاسبه گردید.
مدلسازی تلفیقی,آبهای سطحی,سیستمهای اطلاعات جغرافیایی,آبهای زیرزمینی,آبخوان نجف آباد,توازن جرمی
https://www.iwrr.ir/article_15701.html
https://www.iwrr.ir/article_15701_8572364f43c329874f76decd64884ebc.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
کاربرد روشهای الگوریتم ژنتیک و K-نزدیک ترین همسایه در تدوین سیاستهای بهره برداری از مخزن در زمان وقوع سیلاب
27
37
FA
بنفشه
زهرایی
استادیار /و عضو قطب علمی مهندسی و مدیریت زیرساختها، دانشکده فنی دانشگاه تهران
banafsheh.zahraie@gmail.com
آذر
تکشی
کارشناس ارشد/ دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران.
در حال حاضر بهرهبرداری از اکثر سدهای مخزنی کشور در شرایط سیلابی به صورت تجربی میباشد و عملاً دستورالعمل مدونی برای تعیین میزان خروجی در زمان وقوع سیلاب خصوصاً در حوزههای فاقد سیستم هشدار و پیشبینی سیلاب وجود ندارد. در این تحقیق سعی شده است با توجه به سابقه سیلابهای به وقوع پیوسته در سیستم رودخانه- مخزن کارون، بهینهسازی بهرهبرداری از سد شهید عباسپور به نوعی صورت گیرد که میزان تجاوز دبی خروجی از دبی سالم رودخانه پاییندست حداقل شود. به منظور تعیین خروجیهای مخزن در شرایط سیلابی از مدل الگوریتم ژنتیک که به همین منظور تدوین شده، استفاده شده است. تابع هدف این مدل به صورت پارامتری درنظر گرفته شده بدین معنی که نسبت خسارت با توجه به میزان تجاوز جریان از حد مجاز توسط مدل تعیین میشود. کارایی مدل ژنتیک با سیلابهای تاریخی و سیلابهای بازسازی شده با دوره بازگشت 50 ساله بررسی شده است. خروجی مدل الگوریتم ژنتیک با استفاده از روش K- نزدیکترین همسایه (K-NN) جهت تدوین سیاستهای بهرهبرداری در زمان سیلاب استفاده شده و نتایج آن با معادله رگرسیون خطی برای شبیهسازی مقایسه شده است. نتایج به دست آمده از این دو مدل بیانگر کارائی آنها در تدوین سیاست بهرهبرداری از سد در زمان وقوع سیلاب میباشد.
الگوریتم ژنتیک,تابع هدف پارامتری,کنترل سیلاب,الگوریتم K- نزدیکترین همسایه
https://www.iwrr.ir/article_15702.html
https://www.iwrr.ir/article_15702_77ea5748b791bdb393689c64c7cf7214.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
معرفی یک آبنمود واحد ژئومورفولوژیکی بر پایه مخازن خطی آبشاری در محیط GIS
38
46
FA
وحید
نورانی
استادیار /دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
nourani@tabrizu.ac.ir
محمدتقی
اعلمی
استادیار/دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
هادی
دلافروز
دانشجوی دکتری/ آب، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
delafrouz@tabrizu.ac.ir
وحید
سپهری
دانشجوی کارشناسی ارشد/ آب، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
مفهوم آبنمود واحد لحظهای<sup>1</sup> (IUH) به صورت گستردهای در شبیهسازی بارش-رواناب بکار میرود. در این مقاله آبنمود واحد ژئومورفولوژیکی ارائه گردیده است که بر پایة مفهوم مخازن خطی آبشاری شکل گرفته است. در واقع در این مدل از یک سری مخازن متوالی که در طول زهکش حوضه قرار گرفتهاند استفاده میگردد.
دو ویژگی مهم مدل عبارتند از: (الف) تاثیر داشتن خصوصیات حوضه در فرمولبندی و (ب) داشتن فقط یک پارامتر قابل تخمین. نتایج مدل ارائه شده در این مقاله با نتایج مدل جعبه سیاه نش برای حوضه امامه، مقایسه گردیده است. نتایج حاصل حکایت از این دارد که مدل ارائه شده علیرغم داشتن یک پارامتر کمتر نسبت به مدل نش، به دلیل بهرهگیری از خصوصیات ژئومورفولوژیکی حوضه، توانایی مناسبی در شبیهسازی بارش-رواناب دارد. در مدلسازی ارائهشده استفاده از ابزار GIS امکان محاسبة پارامترهای ژئومورفولوژیکی مدل را به آسانی و دقت میسر نمود.
مدلسازی بارشـرواناب,سیستم اطلاعات جغرافیائی(GIS),آبنمود واحد ژئومورفولوژیکی,مدل نش,حوضه آبریز امامه
https://www.iwrr.ir/article_15703.html
https://www.iwrr.ir/article_15703_a221ec14d40993ede2e867d1a3977f69.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
تحلیل داده های رسوب نگار حوضه چهل گزی سدّ قشلاق
47
56
FA
سیّدحمیدرضا
صادقی
0000-0002-5419-8062
دانشیار/ گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور.
sadeghi@modares.ac.ir
لیلا
غلامی
دانش آموختگان کارشناسی ارشد /مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور.
gholami.leily@yahoo.com
عبدالواحد
خالدی درویشان
دانش آموختگان کارشناسی ارشد/ مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور.
vahedkhaledi@yahoo.com
عبدالرسول
تلوری
دانشیار /پژوهشی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری.
rtelvari@gmail.com
فرسایش خاک و تولید رسوب حوضهها از محدودیّتهای اساسی در دستیابی به کاربری پایدار اراضی و حفظ کیفیّت آب در آبراههها، دریاچهها و دیگر منابع آب بهشمار میروند. از اینرو بررسی فرآیند فرسایش خاک و تولید رسوب و ارزیابی عوامل حاکم بر آنها از ضروریّات مدیریت صحیح منابع موجود در یک حوضه میباشد. از طرفی برای اندازهگیری دقیق تولید رسوب یک حوضه از رسوبنگار استفاده میشود. تحقیق حاضر بهمنظور تحلیل رسوبنگارها در حوضه چهلگزی سدّ قشلاق در استان کردستان با مساحت 27233 هکتار انجام شده است. برای دستیابی به اهداف تحقیق آبنگار و رسوبنگار 11 رگبار از پاییز 1385 تا بهار 1386 تهیّه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که در تمامی رگبارهای مورد بررسی با مقدار متوسط تولید رسوب 93/47±56/79 تن، شکل عمومی رسوبنگارهای مشاهدهای از آبنگارهای رگبارهای متناظر تبعیّت کرده و مقادیر اوج آنها بهطور متوسط 04/1±94/2 ساعت پس از وقوع اوج سیلاب رخ داده است.
رسوب نگار,تولید رسوب,سدّ قشلاق و استان کردستان
https://www.iwrr.ir/article_15704.html
https://www.iwrr.ir/article_15704_7b18c571353b585967db9eadc5a09d28.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
مطالعه آزمایشگاهی الگوی آبشستگی پیرامون آبشکن T شکل منفرد مستقر در قوس 90 درجه
57
69
FA
محمد
واقفی
دانشجوی دکتری /سازههای هیدرولیکی، بخش مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس
vaghefi@modares.ac.ir
مسعود
قدسیان
استاد /هیدرولیک، پژوهشکده مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس
ghods@modares.ac.ir
سیدعلی اکبر
صالحی نیشابوری
استاد /سازههای هیدرولیکی، پژوهشکده مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس
salehi@modares.ac.ir
یکی از سازههای هیدرولیکی مؤثر در تثبیت سواحل رودخانه آبشکن میباشد. در چند دهه اخیر استفاده از آبشکنها در پایداری ساحل خارجی رودخانهها و در مسیرهای قوسی مورد توجه مهندسان هیدرولیک قرار گرفته است. استقرار آبشکن در مسیر جریان باعث ایجاد آبشستگیهای موضعی در محل آبشکن و تغییرات توپوگرافی بستر میگردد. در این مقاله به بررسی هندسه حفره آبشستگی و میزان آبشستگی بیشینه و توپوگرافی بستر پیرامون آبشکنهای T شکل مستقر در قوس 90 درجه پرداخته شده است. برای این منظور در یک کانال آزمایشگاهی با قوس90 درجه و ملایم ( نسبت شعاع قوس به عرض کانال برابر4 ) و دارای بستر رسوبی با قطر متوسط 28/1 میلی متر و شرایط آب تمیز، آزمایشاتی طراحی و اجرا شد. در این آزمایشات تأثیر متغییرهای طول آبشکن، طول بال آبشکن، موقعیت قرارگیری آبشکن در قوس و همچنین عدد فرود جریان بر میزان آبشستگی حول آبشکنT شکل و تغییرات توپوگرافی بستر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بیانگر این استکه افزایش طول آبشکن، کاهش طول بال آبشکن، افزایش عدد فرود و تغییر موقعیت آبشکن به سمت پایین دست قوس باعث افزایش ابعاد چاله آبشستگی میگردد. معادلات جدیدی در محاسبه پارامترهای چاله آبشستگی حاصل شد.
الگوی آبشستگی,آبشکن T شکل,هندسه حفره آبشستگی,توپوگرافی قوس,آبشستگی بیشینه
https://www.iwrr.ir/article_15705.html
https://www.iwrr.ir/article_15705_5f0dc236619d010da2c0c2ca8b113aaa.pdf
انجمن علوم و مهندسی منابع آب
تحقیقات منابع آب ایران
1735-2347
2476-7360
4
3
2008
12
21
بهرهبرداری بیرویه از منابع آب زیرزمینی و پیامدهای آن (مطالعه موردی: دشت رفسنجان)
70
73
FA
عادل
ابراهیمی لویه
دانشجوی دکترای /جامعهشناسی و عضو هیات علمی پژوهشکده سوانح طبیعی ایران
ebrahimi.louyeh@gmail.com
افزایش جمعیت و توسعه اقتصادی<strong>، </strong>اجتماعی کشور در دو دهه گذشته<strong>، </strong>افزایش مداوم تقاضای آب برای مصرف کنندگان مختلف آب را به همراه داشته و موجب گردیدهکه بعضی از آبخوانهای مهم کشور با افت شدید سطح آب زیرزمینی مواجه شوند. به همین لحاظ، ادامه روند فزاینده افت منجر به پیدایش شرایط بحرانی در برخی از آبخوانها شده است. در چنین شرایطی بهرهبرداری بهینه از آبخوانها و فراتر از آن در سطح حوضههای آبریز نیازمند مدیریتی است که با توجه به ویژگیهای کمی وکیفی مخازن آب زیرزمینی بتواند قابلیت آنها را از نظر توسعه یا اعمالمحدودیت بهرهبرداری قبل از ایجاد وضعیت نامطلوب یا بحرانی تعیین و از بروز خسارت جبرانناپذیر جلوگیری نماید. این گزارش سعی دارد، رابطه بین بهرهبرداری بیرویه از آبخوانها و پیامدهای آن را بیان نماید. در همین رابطه دشت رفسنجان به عنوان مطالعه موردی یکی از دشتهای ممنوعه بحرانی کشور انتخاب گردیده است.
منابع آب زیرزمینی,آبخوان,مدیریت پایدار منابع آب,دشت رفسنجان
https://www.iwrr.ir/article_15706.html
https://www.iwrr.ir/article_15706_9529e52c2b5055ceab4e43c9c692376e.pdf