بررسی تاثیرات کف شکنی چاهها بر پتانسیل برداشت از آبخوان با استفاده از مدل ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

2 استادیار /دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

3 استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

کشور ایران در منطقه‌ای خشک و کم‌باران با توزیع نامناسب آب واقع شده است. در بسیاری از مناطق ایران به ویژه مناطق کویری منبع تامین نیاز آبی، منابع زیرزمینی می‌باشند. یکی از این مناطق دشت علی‌آباد واقع در محدوده مطالعاتی ساوه است که جهت دستیابی به منابع آب زیرزمینی اقدام به حفر چاه‌های بهره‌برداری برای مصارف کشاورزی شده است. افزایش بهره‌برداری بیش از پتانسیل تجدید پذیر آبخوان باعث شده تا در اثر افت سطح آب زیرزمینیپتانسیل برداشت از آبخوان کاهش یافته و به تبع آن اقدام به کف‌شکنی چاه‌ها شده است. در اثر افت سطح ایستابی، تنش موثر در ذرات خاک افزایش و باعث ایجاد فرونشست در منطقه خواهد شد. در این تحقیق تأثیر برداشت بی‌رویه از چاهها بر پتانسیل بهره‌برداری از آبخوان با استفاده از مدل عددی MODFLOW بررسی شده است. بدین‌منظور مدل مفهومی دشت علی آباد ساوه و اثر کف‌شکنی چاهها با استفاده از نرم‌افزار GMS تهیه شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد مناطق جنوب غربی و جنوب شرقی دشت از پتانسیل بالاتری جهت خشک شدن آبخوان برخوردار بوده وعمق بحرانی کف‌شکنی در کل منطقه مورد مطالعه 80 متر برآورد شده که در قسمت جنوب غربی رخ داده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد ارائه مجوز کف شکنی به چاههای کشاورزی نه تنها یک آسیب جدی به آبخوان و محیط زیست دشت بوده بلکه یک رویکرد در راستای توزیع ناعادلانه آب در سطح دشت می‌باشد. در اثر کف شکنی چاهها ممکن است بخشهایی از دشت کاملا از بین رفته و مهاجرتهای روستاییان آن منطقه را منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigation of Well Deepening Effects on Aquifer Yeild Using Numerical Model

نویسندگان [English]

  • M. Bijani 1
  • A. Moridi 2
  • M.R. Majdzadeh Tabatabaie 3
1 Graduate, Faculty of Civil Engineering, Water and Environmental Engineering, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Civil Engineering, Water and Environment, Shahid Abbaspour College, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. Email: a_moridi@sbu.ac.ir
3 Assistant Professor, Faculty of Civil, Water and Environmental Engineering, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran..
چکیده [English]

Iran is located in a semi-arid area with in appropriate water distribution. In many parts of the country, particularly arid plane, groundwater is the main source for supplying demand. One of these areas is Aliabad plane located in Saveh catchment in which farmers have been digging deep wells for withdrawal.
Increase in withdrawal more than aquifer renewable water potential has caused operation wells efficiency to decrease due groundwater drawdown. Decreasing in gtrounwater table will lead to land settlement and will have environmentak impacts.
In order to increase the well efficiency, well deepening has been carried out. This research is dealt with simulation of excessive withdrawal on operation wells efficiency by MODFLOW. By this means conceptual model and well deepening are simulated by GMS model. Results indicate that north eastern and western regions of the aquifer have higher potential than other regions for drying up and maximum well deepening occures at about 80 meters deep. The results also show by depening the agricultural wells some parts of aquifer will dry up and leads to migration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Well deepening
  • GMS
  • MODFLOW
  • Well efficiency
  • Ali-Abad Aquifer
  • Saveh Plain
  • Groundwater modeling
دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 38
شماره ویژه مقالات برتر ششمین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران
اسفند 1395
صفحه 83-92
  • تاریخ دریافت: 12 مهر 1395
  • تاریخ بازنگری: 02 دی 1395
  • تاریخ پذیرش: 02 دی 1395